ถามตอบปัญหาแรงงานในเช็ก

7. กฏหมายแรงงานเช็ก :

7.1 ถาม ทำสัญญาที่ประเทศไทย เมื่อเดินทางมาทำงานที่เช็กแล้วมีปัญหา จะต้องฟ้องร้องภายใต้กฏหมายใด

ตอบ หากการจ้างงานเกิดขึ้นในเช็ก การฟ้องร้องจะต้องเป็นไปตามระเบียบและกฏหมายเช็ก

7.2 ถาม สัญญาจ้างงานควรทำเป็นภาษาอะไร

ตอบ สัญญาจะเป็นภาษาอะไรก็ได้ แต่ต้องเป็นภาษาที่ทั้งลูกจ้างและนายจ้างเข้าใจความหมายอย่างถ่องแท้ หากนายจ้างทำสัญญาเป็นภาษาเช็กเพียงภาษาเดียว ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่านายจ้างอาจมี

เจตนาเอาเปรียบ

7.3 ถาม นายจ้างสัญญาปากเปล่า แต่ไม่ปฏิบัติตามจะฟ้องร้องได้หรือไม่

ตอบ สัญญาต้องเป็นลายลักษณ์อักษร คำสัญญาปากเปล่าไม่อาจใช้เป็นเหตุฟ้องร้องได้ตามกฎหมายเช็ก

7.4 ถาม หากสัญญาระบุว่าไม่กำหนดวันสิ้นสุด (indefinite period) จะยกเลิกได้หรือไม่

ตอบ ได้ หาก
1) นายจ้างและลูกจ้างตกลงกัน หรือ
2) ลูกจ้างยื่นหนังสือลาออกล่วงหน้า 2 เดือน

3) นายจ้างให้ออกจากงาน
4) วีซ่าหรือใบอนุญาตทำงานของลูกจ้างหมดอายุหรือถูกยกเลิก
5) ลูกจ้างสมัครใจไม่ขอต่ออายุวีซ่า

7.5 ถาม นายจ้างมีสิทธิบอกเลิกสัญญาจ้างได้ในกรณีใดบ้าง

ตอบ นายจ้างสามารถบอกเลิกสัญญาลูกจ้างได้ โดยทำเป็นหนังสือแจ้งล่วงหน้า 2 เดือน หรือตามระยะเวลาที่ระบุไว้ในสัญญา และต้องจ่ายค่าชดเชยให้ลูกจ้างเท่ากับเงินเดือน 2 เดือน ยกเว้นจะมีสาเหตุ

มาจากความผิดของลูกจ้าง ฝ่ายนายจ้างไม่ต้องชดเชย แต่ต้องเคยมีหนังสือตักเตือนลูกจ้างมาแล้วอย่างน้อย2 ครั้งภายในเวลา 6 เดือน ก่อนบอกเลิกสัญญา

7.6 ถาม นายจ้างไล่ออกโดยวาจา ถือว่ามีผลหรือไม่

ตอบ ไม่มีผล ให้ลูกจ้างทำงานต่อไปตามปกติ หากนายจ้างปฏิเสธหรือไม่มอบหมายงานให้สามารถฟ้องร้องเอาผิดกับนายจ้างได้

7.7 ถาม ลูกจ้างลาออกจากงานก่อนสิ้นสุดสัญญา ต้องจ่ายค่าชดเชยแก่นายจ้างหรือไม่

ตอบ กฎหมายแรงงานเช็ก มิได้ระบุให้ลูกจ้างต้องจ่ายค่าชดเชย แต่ทั้งนี้ต้องดูสัญญาจ้างงานประกอบด้วย

7.8 ถาม สัญญาจ้างงานระบุว่าหากลูกจ้างลาออก ห้ามไปทำงานกับบริษัทอื่นต้องกลับประเทศไทยเท่านั้น หรือมิฉะนั้นต้องจ่ายเงินชดเชยแก่นายจ้าง ทำได้หรือไม่

ตอบ ทำไม่ได้ ผิดกฎหมายแรงงานเช็ก ลูกจ้างไม่จำเป็นต้องปฏิบัติตาม

7.9 ถาม ลูกจ้างต้องการลาออกโดยสมัครใจ ก่อนสิ้นสุดสัญญาจ้าง ต้องทำอย่างไร

ตอบ ทำได้ 2 วิธี คือ
1) โดยข้อตกลง กรณีนี้ลูกจ้างยื่นหนังสือระบุวันลาออกให้ชัดเจนและ

นายจ้างลงนามรับทราบ หรือ
2) โดยวิธีแจ้งให้ทราบ กรณีนี้ การลาออกจะมีผลภายใน 2 เดือน นับจากวันสิ้นสุดของเดือนที่ลูกจ้างยื่นหนังสือแสดงความประสงค์ขอลาออกต่อนายจ้าง (เช่น หากยื่นภายในเดือนมิ.ย. ไม่ว่าจะเป็นวันที่ 1 หรือ 30 มิ.ย. การลาออกจะเริ่มนับตั้งแต่ 1 ก.ค.และมีผลออกจากงานได้ในวันที่ 1ก.ย ) หากนายจ้างปฏิเสธที่จะลงนามรับทราบ ให้ลูกจ้าง ยื่นหนังสือทางไปรษณีย์ลงทะเบียน และถือเอาวันที่นายจ้างเซ็นรับจดหมายเป็นวันบอกเลิกสัญญา

7.10 ถาม นายจ้างมีสิทธิปฏิเสธไม่ให้ลูกจ้างลาออกได้หรือไม่

ตอบ ไม่ได้ การลาออกเป็นสิทธิตามกฎหมายแรงงาน ลูกจ้างฟ้องร้องเอาผิดนายจ้างได้

7.11 ถาม หากลูกจ้างลาออกโดยสมัครใจ มีสิทธิได้รับค่าชดเชยหรือไม่

ตอบ ไม่มีสิทธิเรียกร้องค่าชดเชย

7.12 ถาม กรณีใดบ้างที่นายจ้างไม่สามารถไล่ลูกจ้างออกจากงาน

ตอบ เมื่อลูกจ้างเจ็บป่วยชั่วคราว หรือเมื่อลูกจ้างหญิงอยู่ระหว่างตั้งครรภ์ ลาคลอด และเลี้ยงดูบุตรหลังคลอด (ลูกจ้างทั้งหญิงหรือชาย สามารถพักงานเพื่อเลี้ยงดูบุตรได้เป็นเวลา 3 ปี โดยนายจ้างไม่มี

สิทธิไล่ออก)

7.13 ถาม ลูกจ้างอยู่ระหว่างลาพักเลี้ยงดูบุตร หรือพักฟื้นจากอาการเจ็บป่วยระยะยาว โดยคำสั่งแพทย์จะได้รับเงินเดือนจากนายจ้างหรือไม่

ตอบ นายจ้างไม่ต้องจ่ายเงินเดือน ให้ลูกจ้างต้องไปติดต่อสำนักงานประกันสังคม เพื่อขอรับเงินสงเคราะห์รายเดือน จนกว่าจะสิ้นสุดระยะเวลาการลาพัก

7.14 ถาม จะยุติสัญญาจ้างงานในช่วงทดลองงานได้หรือไม่

ตอบ หากสัญญาจ้างงานระบุระยะเวลาทดลองงานไว้ เช่น 1 เดือน หรือ 3 เดือน เมื่อสิ้นสุดระยะเวลาดังกล่าว หากฝ่ายนายจ้างไม่พอใจผลงานลูกจ้าง สามารถบอกเลิกสัญญาทันทีได้ โดยไม่ต้องจ่าย

ค่าชดเชย หรือหากฝ่ายลูกจ้างไม่พอใจนายจ้าง ก็สามารถบอกเลิกสัญญาได้เช่นกันและมีผลทันที แต่หากพ้นกำหนดทดลองงานไปแล้ว การบอกเลิกสัญญาใดๆ ระหว่างทั้งสองฝ่ายจะต้องเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด

7.15 ถาม ลูกจ้างสามารถบอกเลิกสัญญาโดยไม่ต้องแจ้งล่วงหน้า ได้หรือไม่

ตอบ ได้ เฉพาะกรณีต่อไปนี้ มีปัญหาสุขภาพร้ายแรงและนายจ้างไม่อาจหาตำแหน่งงานใหม่ที่เหมาะสมให้ได้ภายใน 15 วัน นับจากได้ส่งใบรับรองแพทย์แก่นายจ้าง หรือนายจ้างไม่จ่ายค่าแรงให้แก่

ลูกจ้างภายใน 45 วัน นับจากวันครบกำหนดชำระตามสัญญา

7.16 ถาม นายจ้างสามารถบอกเลิกสัญญาโดยไม่แจ้งล่วงหน้าได้หรือไม่

ตอบ ได้ เฉพาะกรณีต่อไปนี้ ลูกจ้างกระทำผิดทางอาญาและถูกพิพากษาจำคุกไม่น้อยกว่า 6เดือน หรือลูกจ้างกระทำการละเมิดสัญญาจ้างหรือระเบียบของบริษัทที่ก่อให้เกิดผลเสียหายขั้นร้ายแรง

ซึ่งหากนายจ้างไล่ลูกจ้างออกโดยอ้างเหตุผลดังกล่าว แต่ลูกจ้างไม่เห็นด้วย สามารถดำเนินการฟ้องร้องนายจ้างได้ ทั้งนี้ การเลิกสัญญาโดยเหตุผลข้างต้น ฝ่ายนายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยแก่ลูกจ้าง

7.17 ถาม สัญญาจ้างงานหมดอายุไปแล้ว นายจ้างไม่ต่อสัญญา แต่ยังคงให้ลูกจ้างยังทำงานและจ่ายเงินเดือนตามปกติ ทำได้หรือไม่

ตอบ ทำได้ ตามกฎหมายแรงงานให้ถือว่า ในทางปฏิบัติ สัญญาจ้างงานยังมีผลใช้บังคับต่อไปโดยไม่จำกัดระยะเวลาสิ้นสุด นายจ้างยังคงต้องรับผิดชอบจ่ายค่าประกันสังคมประกันสุขภาพ และต้องจ่าย

ค่าชดเชยแก่ลูกจ้างตามกฎหมาย เมื่อใดที่ให้ลูกจ้างออกจากงานด้วย

7.18 ถาม นายจ้างบอกเลิกสัญญาไม่ว่าจะโดยเหตุผลใดก็ตาม แต่ลูกจ้างไม่เห็นด้วย ควรทำอย่างไร

ตอบ หากเห็นว่าถูกเลิกจ้างโดยไม่มีเหตุอันควร หรือไม่เป็นไปตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนดให้ทำได้ให้ลูกจ้างปฏิเสธลงชื่อรับทราบในเอกสารใดๆ ที่ฝ่ายนายจ้างจะให้ลงชื่อ (หากไม่แน่ใจให้นำเอกสาร

มาหารือสถานทูต) พร้อมทั้งทำหนังสือยืนยันความจำนงที่จะทำงานต่อ หากนายจ้างปฏิเสธ ฝ่ายลูกจ้างสามารถฟ้องร้องได้

7.19 ถาม หนังสือลาออกควรทำเป็นภาษาใด

ตอบ ควรทำเป็นภาษาเช็ก (ขอตัวอย่างได้ที่สถานทูต)

7.20 ถาม ควรมอบหนังสือเดินทางไว้กับนายจ้างหรือไม่

ตอบ ไม่ควร เพราะหนังสือเดินทางไทยเป็นเอกสารที่ทางงราชการออกให้แก่คนไทย หากตกอยู่ในความครอบครองของบุคคลอื่น อาจเป็นเหตุให้ถูกสถานทูตยกเลิกได้ นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงหาก

นายจ้างมีเจตนาทุจริต โดยเอาหนังสือเดินทางของลูกจ้างไปยื่นขอต่ออายุวีซ่า เพื่อเป็นเงื่อนไขบังคับให้ลูกจ้างต่อสัญญากับตนโดยไม่สมัครใจด้วย ดังนั้น หากทราบว่าวีซ่าของตนเองใกล้หมดอายุและไม่

ประสงค์จะทำงานกับนายจ้างอีกต่อไป ลูกจ้างควรเก็บรักษาหนังสือเดินทางไว้กับตน

7.21 ถาม อะไรเป็นเครื่องแสดงว่าลูกจ้างมีสิทธิได้รับประกันสังคมและประกันสุขภาพ

ตอบ ตามกฎหมายแรงงานเช็ก นายจ้างจะต้องทำประกันสังคมและประกันสุขภาพให้แก่ลูกจ้างโดยปกติภายในเดือนแรกของการทำงาน นายจ้างจะต้องนำลูกจ้างไปรายงานตัวต่อสำนักงานประกันสังคม

เพื่อรับบัตรประจำตัว หากลูกจ้างไม่มีบัตรประจำตัวของผู้ประกันสังคมและประกันสุขภาพ จะไม่มีสิทธิใช้บริการรักษา พยาบาลจากโรงพยาบาล หรือพบแพทย์ฟรี ทั้งนี้ นายจ้างที่ไม่ทำประกันสังคมให้ลูกจ้างจะมีความผิดตามกฎหมาย

7.22 ถาม ชั่วโมงทำงาน และเวลาพักผ่อน ตามกฎหมายเช็ก

ตอบ กฎหมายเช็กกำหนดชั่วโมงทำงานปกติไม่เกิน 40 ชั่วโมง/สัปดาห์ เมื่อลูกจ้างทำงานติดต่อกันครบ 6 ชั่วโมง ลูกจ้างมีสิทธิ์พัก 30 นาที ทั้งนี้ ภายใน 1 สัปดาห์ นายจ้างจะต้องจัดให้ลูกจ้างได้

หยุดติดต่อกันไม่น้อยกว่า 35 ชั่วโมง (ประมาณ 1 วันครึ่ง) ด้วย

7.23 ถาม นายจ้างมีสิทธิบังคับให้ทำงานล่วงเวลา หรือไม่

ตอบ การทำงานล่วงเวลา ต้องเห็นชอบร่วมกันระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง แต่ทั้งนี้ ระยะเวลาที่ลูกจ้างทำงานล่วงเวลาต้องรวมกันแล้วไม่เกิน 8 ชั่วโมง/สัปดาห์

7.24 ถาม ลูกจ้างมีสิทธิหยุดพักผ่อนประจำปี กี่วัน

ตอบ ลูกจ้างที่สัญญาจ้างงานมีอายุ 1 ปี หรือนานกว่านั้น และได้ทำงานให้นายจ้างมาเกินกว่า 60วันแล้ว มีสิทธิลาพักผ่อนรวมเป็นเวลา 4 สัปดาห์ /ปี โดยได้รับเงินเดือน แต่หากสัญญาจ้างงานมีอายุน้อยกว่า 1 ปี จำนวนวันที่สามารถลาพักผ่อนได้ก็จะลดลงตามสัดส่วน

7.25 ถาม อัตราค่าล่วงเวลา (โอที) ที่ถูกต้อง คำนวณอย่างไร

ตอบ ในวันทำงานปกติ ต้องไม่ต่ำกว่า 25% จากค่าแรงเฉลี่ยรายชั่วโมงของลูกจ้าง (สมมุติ

ค่าแรงชั่วโมงละ 100 คอรูน่า ค่าล่วงเวลาจะได้ไม่ต่ำกว่าชั่วโมงละ 125 คอรูน่า) แต่หากเป็นวันหยุดต้อง

ไม่ต่ำกว่า 10% ของค่าแรงเฉลี่ยรายชั่วโมง แต่ทั้งนี้ ลูกจ้างและนายจ้างอาจตกลงแลกเปลี่ยนเป็นวันหยุดทดแทนก็ได้ (ทำโอที 8 ชั่วโมง = วันหยุด 1 วัน)

7.26 ถาม นายจ้างมีสิทธิจ่ายค่าแรงช้าหรือไม่

ตอบ ทำได้ โดยสามารถชะลอการจ่ายได้จนถึง 30 วัน นับจากวันครบกำหนดจ่ายเงินเดือนเมื่อพ้นกำหนดดังกล่าว และลูกจ้างยังไม่ได้รับเงินเดือนจนเลย 15 วัน (รวม 45 วัน) ลูกจ้างสามารถบอก

เลิกสัญญาได้ทันที และฟ้องร้องเรียกค่าชดเชยจากนายจ้างได้

7.27 ถาม ควรปฏิบัติตัวอย่างไร เพื่อป้องกันการถูกเอาเปรียบจากนายจ้าง

ตอบ ลูกจ้างต้องระมัดระวังและตรวจสอบเอกสารทุกฉบับที่จะลงชื่อกับนายจ้าง ทั้งก่อนและขณะทำงาน หากไม่เข้าใจความหมาย จะนำมาให้สถานทูตตรวจสอบก่อนก็ได้ ทั้งนี้ ลูกจ้างควรเก็บหลักฐาน

เอกสารหรือสำเนาเอกสารทุกฉบับไว้ด้วย โดยเฉพาะหลักฐานเกี่ยวกับการจ่ายเงินเดือน ค่าล่วงเวลาต่างๆ

เพื่อประกอบการฟ้องร้องเมื่อถูกนายจ้างเอาเปรียบ

7.28 ถาม หากลูกจ้างไม่ได้ใช้วันหยุดพักผ่อนประจำปี มีสิทธิขอชดเชยเป็นเงินได้หรือไม่

ตอบ ไม่ได้ เว้นแต่กรณี ลูกจ้างถูกไล่ออกจากงานก่อนสิ้นสุดสัญญา จึงจะมีสิทธิเรียกร้อง

ค่าชดเชยเป็นเงิน เท่ากับจำนวนวันหยุดพักผ่อนที่ยังไม่ได้ใช้ในปีนั้น

7.29 ถาม หากย้ายงาน ต้องขอใบอนุญาตทำงานใหม่ด้วยหรือไม่

ตอบ ต้องทำใหม่ ทุกครั้งที่เปลี่ยนงานและนายจ้าง

7.30 ถาม มาทำงานที่เช็ก โดยการชักชวนของนายหน้า และเสียค่าหัวคิว ผิดกฎหมายหรือไม่

ตอบ หากนายหน้าหรือผู้ชักชวน ไม่ได้เป็นบริษัทนายหน้าที่จดทะเบียนกับกระทรวงแรงงาน

ไทยถือว่าผิดกฎหมาย แรงงานที่ถูกชักชวนและเสียค่าหัวคิว สามารถฟ้องร้องเอาผิดกับบุคคลดังกล่าวต่อ

ตำรวจและกระทรวงแรงงานที่ประเทศไทย

7.31 ถาม เปลี่ยนงานใหม่ นายจ้างเดิมมีสิทธิตัดวีซ่า หรือไม่

ตอบ มิสิทธิ แม้ว่าแผ่นสติกเกอร์วีซ่าจะระบุว่ายังมีอายุอยู่ แต่ในทางปฏิบัตินายจ้างเดิมสามารถแจ้งตัดวีซ่าในระบบคอมพิวเตอร์ได้ ลูกจ้างจึงไม่ควรนิ่งนอนใจ และควรเริ่มงานกับนายจ้างใหม่โดยทันทีเมื่ออกจากบริษัทเดิมแล้ว เพื่อรักษาสิทธิในการต่อวีซ่า

**********************************************

8. เบ็ดเตล็ด :

8.1 ถาม กองทุนเพื่อช่วยเหลือคนหางานไปทำงานในต่างประเทศ คืออะไร

ตอบ กองทุนเพื่อช่วยเหลือคนหางานไปทำงานในต่างประเทศจัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2529 ตาม

พระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางาน พ.ศ. 2528 เพื่อเป็นการช่วยเหลือคนงานที่ถูกทอดทิ้งอยู่

ในต่างประเทศได้เดินทางกลับประเทศไทยและสงเคราะห์แก่คนงานซึ่งไปหรือจะไปทำงานในต่างประเทศ

หรือทายาทโดยธรรมของบุคคลดังกล่าว

8.2 ถาม เสียค่าสมาชิกเท่าไร

ตอบ อัตราค่าสมาชิกกองทุนจะแตกต่างกันตามประเทศที่คนหางานจะเดินทางไป โดยหากเป็น

ทวีปยุโรป เสียอัตราคนละ 500.- บาท / เดือน สามารถสมัครเป็นสมาชิกได้ที่สำนักงานบริหารแรงงานไทย

ไปต่างประเทศ อาคารเล้าเป้งง้วน 1 ชั้น 30 ถ. วิภาวดีรังสิต จตุจักร กรุงเทพฯ หรือสำนักงานจัดหางาน

จังหวัดที่แรงงานมีภูมิลำเนา

8.3 ถาม ถ้าขณะนี้ทำงานอยู่ต่างประเทศแล้ว อยากจะสมัครจะทำอย่างไร

ตอบ กรณีที่คนหางานเดินทางไปทำงานในต่างประเทศด้วยตนเองแล้ว และไม่ได้สมัครเป็นสมาชิกกองทุนก่อนเดินทางออกนอกราชอาณาจักร สามารถสมัครเข้าเป็นสมาชิกได้ เมื่อเดินทางกลับ

เยี่ยมบ้านที่ประเทศไทย

8.4 ถาม สิทธิประโยชน์ที่จะได้รับจากกองทุน มีอะไรบ้าง

ตอบ สมาชิกกองทุนจะได้รับสิทธิประโยชน์ อาทิ

1) ค่าใช้จ่ายในการเดินทางกลับภูมิลำเนาตามที่จ่ายจริง หากถูกทอดทิ้ง

ในต่างประเทศ วงเงิน 30,000.- บาท

2) ค่าพาหนะ ค่าที่พัก ค่าอาหาร ค่ารักษาพยาบาล และค่าใช้จ่ายอื่นๆ กรณีประสบปัญหาใน

ต่างประเทศ ในวงเงิน 30,000.- บาท

3) เงินสงเคราะห์กรณีประสบอันตรายจนพิการหรือทุพพลภาพ คนละ 30,000.- บาท

(กรณีเกิดเหตุในต่างประเทศ จะจ่ายเมื่อสมาชิกกลับประเทศแล้ว)

4) เงินสงเคราะห์กรณีถูกส่งตัวกลับประเทศไทย เพราะป่วยเป็นโรคต้องห้ามของประเทศที่ทำงาน

5) ค่าจ้างทนายความเพื่อต่อสู้คดีอาญาและแพ่งในความผิด ซึ่งมิใช่เกิดจากการกระทำโดย

เจตนาในต่างประเทศ ในวงเงิน 100,000.- บาท

6) เงินช่วยจัดการศพและหรือเงินช่วยเหลือทายาทกรณีถึงแก่กรรมในต่างประเทศ ในวงเงิน50,000.- บาท

8.5 ถาม อยู่ต่างประเทศ ต้องการใช้สิทธิเลือกตั้งในประเทศไทย จะทำอย่างไร

ตอบ คนไทยที่มีอายุครบ 18 ปี สามารถมาลงทะเบียนขอเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งนอกราชอาณาจักร

ได้ที่สถานทูต และหากย้ายกลับให้แจ้งสถานทูต เพื่อถอนชื่อกลับไปยังใช้สิทธิในประเทศไทยได้

8.6 ถาม ใบขับขี่ระหว่างประเทศของไทยมีอายุกี่ปี ต่ออายุได้หรือไม่

ตอบ มีอายุครั้งละ 1 ปี ต่ออายุไม่ได้ ต้องกลับไปขอใหม่ที่ประเทศไทย

**********************************************